Woensdag 1 oktober 1941 – Fransen hebben geen eten gehad omdat ze volgens de Lagerfuhrer niet gewerkt hebben. Bij andere firma’s krijgen de mensen een bewijs dat ze de dag gewerkt hebben, hetgeen bij ons niet zo is. Nu meende de Lagerfuhrer dat het maar uit moest zijn en dupeerde de mensen op deze manier. De luitjes wilden niet verder werken of er moest eten komen, hetgeen gehaald werd. De smid is intussen weer weggegaan. Zo raakten wij een goede werkkracht kwijt door bureaucratie. Mijn Russische kennis vertelde mij nog enige dingen over zijn familie, welke nu niet direct geloofwaardig zijn. Hij studeerde in Brussel in de chemie, zijn vader was ambtenaar in de Belgische Kongo en zijn moeder is bij ons op het bureau als tijdschrijver en in het bezit van een ingenieursdiploma. Bij de bolsjewistische revolutie is een broeder van hem gedood. De vader was grondbezitter in de Oekraïne. Brief van Korthagen.

Donderdag 2 oktober 1941 – Schrijven van NVV.[1] Automatisch gaat mijn lidmaatschap over, indien ik niet een persoonlijk bedankje instuur. Vanavond om 9 uur luchtalarm.

Vrijdag 3 oktober 1941 – In de kantine vroeg de Lagerfuhrer wie van de Vlamingen op zee gevaren hadden. Die konden zich opgeven voor de kustvaart naar Noorwegen enz. Geen der luitjes schijnt er zin in te hebben, omdat ook de condities erg vaag zijn. De OT-mannen moeten zich gereed houden voor overplaatsing naar het Oostfront. Walter is terug.

Zaterdag 4 oktober 1941 – Vele Duitsers gaan met verlof. Het bedrijf heeft enige stilstand.

Zondag 5 oktober 1941 – Tot 5 uur gewerkt. Duitser gooit Seelman met eten.

Maandag 6 oktober 1941 – Op Lagerplaats gewerkt aan het magazijn.

Dinsdag 7 oktober 1941 – Werk als voren. De Rus blijkt een gezellige prater te zijn. Het is aardig zoals hij met wat Hollands en Duits zich verstaanbaar maakt. In een café in de buurt kennisgemaakt met een andere Rus, die daar toevallig was als chauffeur van een marineofficier, ook geen bolsjewist.

Woensdag 8 oktober 1941 – Als aardige verrassing moeten wij na een dag van hard werken ’s avonds plotseling verhuizen naar een andere barak. Nu slapen wij met 35 man op een zaal. Hollanders en Belgen. Het wordt er niet gezelliger op.

Donderdag 9 oktober 1941 – Rus blijkt een smokkelaar en speler te zijn. Hetgeen hij over zijn familie heeft verteld, blijkt wel op waarheid te berusten, omdat vele bijzonderheden met de waarheid overeenstemmen. Hij is niet getrouwd met een Belgische vrouw met twee kinderen, die Italiaantjes zijn, daar de man van de vrouw een Italiaan is. Erg ingewikkeld maar niet smakelijk.

Vrijdag 10 oktober 1941 – Hier gaat het gerucht dat Rusland gecapituleerd heeft.

Zaterdag 11 oktober 1941 – Tot 6 uur gewerkt. Met de Rus nog even Brest in geweest.

Zondag 12 oktober 1941 – Gewerkt tot 5 uur. De oorlog met Rusland gaat door.

Maandag 13 oktober 1941 – Joseph is vandaag jarig. Een brief naar huis geschreven en meegegeven aan een Rotterdammer, die bericht heeft gekregen, dat bij een bombardement zijn woning geheel verwoest is. Zijn vrouw en drie kinderen zijn gered. Hij gelooft echter niet dat het zo is en maakt zich nogal ongerust.

Dinsdag 14 oktober 1941 – Een nieuwtje is ingevoerd. ’s Morgens wordt appèl gehouden, waar tabak of sigaretten gegeven wordt. Anders krijgen we dat bij het eten ’s avonds.

Hier breekt het dagboek af.