De zondag is inmiddels traditioneel voor een uitstapje langs de
Commewijnerivier. Met het hele gezelschap, inmiddels 14 man sterk, doen we
enkele oude plantages aan. Bij eerdere gelegenheden zijn we al langs Alliance en
Frederiksdorp geweest. (zie het weblog van 16
november 2007) Nu concentreer ik me maar op Bakkie.
Die is nieuw in het programma. Welcome in Bakkie, since 1732, zegt het
boord bij de aanlegsteiger. Ogenschijnlijk lijkt het net zo'n verlaten plantage
als alle andere. ik bedoel daarmee niet dat er geen mensen wonen, die zijn er
wel, zij het slechts met enkele tientallen. Maar het is niet meer als plantage
in gebruik. We lopen tussen een grafveldje aan de rechterkant en een O.S.
(Openbare school) aan de linkerkant door, hebben verder rechts een sloot met
enkele nauwelijks begaanbare bruggetjes, draaien links een honderd meter het
veld in en keren dan terug. Het lijkt alsof het daarmee is gedaan. Marlon, een
medewerker van Fort Nieuw Amsterdam attendeert ons op enkele geneeskrachtige
kruiden die gewoon langs het water staan, goed tegen tennisarmen, zegt hij, en
daarmee lijkt ons bezoek aan Bakkie gedaan.
Op de terugweg kijken we bij de O.S. toch wat nadrukkelijker naar binnen. Het
was ons al opgevallen dat er in het laatste lokaal grote schilderijen hingen.
Aanvankelijk dachten we dat die dienst deden als de oude schoolplaten van Jetses
bij ons op de lagere school. Maar dat blijkt een misvatting. Als we allen door
het gaaswerk naar binnen staan te kijken, komt er met kwieke tred een
overduidelijker hollander aan zetten, doet de deur van het slot, stelt zich voor
als Bas Spek en nodigt ons uit ook binnen een kijkje te nemen. Dan blijkt dat
lokaal een klein museumpje te zijn. Tal van voorwerpen en herinneringen aan
Bakkie staan daar uitgestald. Dan komt zijn verhaal. Enkele jaren geleden waren
hij en zijn Surinaamse vrouw op zoek naar haar roots. Die blijken te
liggen op een nabije plantage. Ongeveer een jaar geleden besloten zij zich hier
op Bakkie te vestigen en er een bestaan op te bouwen. Die is min of meer gelegen
in de ontwikkeling van Bakkie tot een toeristische pleisterplaats. En daar hoort
dat museumpje bij. Veel van de spullen - veel Schotse whiskykruiken! - die er nu
staan uitgestald, zijn gevonden bij het uitdiepen van de kreek en het kanaal
naar de Atlantische Oceaan. Het kanaal was ooit door slaven met de hand
gegraven. De laatste jaren was de waterverbinding met de oceaan bijna volledig
dichtgeslibt, maar nu dus weer op diepte gebracht.
Een bijzonder element in het museumlokaal is een herinneringsplaat van een op
10 januari 1943 verongelukte Dakota, met aan boord de halve top van de FBI en de
schrijver van Lassie Eric Knight. Om die reden heeft Bakkie ook een bijzondere
plek in het hart van de Amerikaanse ambassadeur.
Spek en zijn vrouw, die later ook komt, vertellen vol hartstocht over hun
plannen. We vragen hen hoe ze aan al die forse schilderijen komen, kopieen van
Hollandse meesters. En hoe ze die in dit klimaat goed houden. Die kunnen ze toch
moeilijk in de omgeving hebben gevonden. Ze blijken uit Nederland te komen. Spek
heeft ze laten overspuiten met autolak!
Een volgend hoogtepunt van het culturele uitstapje is een hernieuwde
kennismaking met Fort Nieuw Amsterdam. Dat ken ik niet meer terug. Vorig jaar,
op zondag
11 november, zijn er tal van plannen gesmeed om het fort uit het diepe dal
waarin het was terechtgekomen te trekken. In januari is het fort in beheer
gekomen van een nieuwe stichting, waarin vanuit Nederland onder meer het
Zuiderzeemuseum deelneemt. Kort erna is DWI-er Evert Middelbeek, die ons nu
samen met zijn vrouw Carla rondleidt, bereid gevonden voor drie jaar de leiding
van het fort op zich te nemen. In mei is hij begonnen en de resultaten zijn nu
al goed zichtbaar. De grote veranderingen moeten nog komen, maar het hele
terrein is schoongemaakt, het gras goed gemaaid waardoor de wallen weer
zichtbaar zijn geworden, de attributen van het openluchtmuseum hebben een
onderhoudsbeurt gekregen en zijn enigszins anders geplaatst, de oude
gevangeniscellen zijn opgeruimd... kortom Fort Nieuw Amsterdam is weer een
plaats waar je naar toe kunt met je hele gezin. Dat vertaalt zich, begrijp ik
van Evert, nu al in stijgende bezoekcijfers. Deze week gaan we verder praten en
werken aan de toekomst van het fort, maar de basis is gelegd. Dat biedt
vertrouwen en perspectief.
Jeroen Sprenger
maandag 17 november 2008